چرا برای درک سلامت پروازهای فضایی به فضانوردان زن بیشتری نیاز داریم؟
بی بی سرور: 62 سال پیش، والنتینا ولادیمیروا ترشکووا (Valentina Vladimirovna Tereshkova) با حضورش به عنوان نخستین زن در فضا، تاریخ ساز شد. با این وجود، از آن زمان تابحال زنان تنها حدود 11 درصد از کل فضانوردان را می سازند. این میزان نسبتا کوچکی است و شکاف قابل توجهی را در درک ما از نحوه تاثیر پروازهای فضایی بر بدن های مختلف خصوصاً فیزیولوژی زنان به وجود می آورد.
به گزارش بی بی سرور به نقل از ایسنا، نابرابری جنسیتی در نیروی کار گسترده تر در حوزه علوم فضایی نیز مشهود است. یک گزارش نشان داده است که باوجود تلاش ها برای اصلاح عدم تعادل، مردان بازهم بر این رشته تسلط دارند. یک بررسی از بالاتر از ۸۰۰۰ دانشجو در ۱۱ کشور اروپایی نشان داد که ۸۴.۵ درصد از زنان موافق هستند که هم مردان و هم زنان باید در مشاغل در رابطه با علوم فضایی کار کنند. در حالیکه ۷۵.۵ درصد از مردان با این نظر موافق بودند.
به نقل از آی ای، با برنامه های جدید برای ماموریت های فضایی طولانی مدت، تحقیقات پزشکی بطور درحال افزایشی اهمیت پیدا کرده است. با این وجود، بیشتر داده های فعلی از فضانوردان مرد به دست می آیند و پیشبینی نحوه واکنش منحصربه فرد زنان به فضا را دشوار می کند.
عواملی مانند تراکم استخوان، هورمون ها و عملکرد قلبی عروقی، همراه با تفاوت های فردی و جنسیتی، نیاز به یک رویکرد پزشکی مناسب را نشان داده است. بعنوان مثال، زنان به علت سطح بالای استروژن با خطر پوکی استخوان زودتر مواجه می شوند و یک مطالعه فشار خون در سال ۲۰۲۱ نشان داد که زنان دارای محدوده فشار خون «طبیعی» کمتری نسبت به مردان هستند.
احتمال ابتلای زنان به بیماری های خودایمنی نیز بسیار بیشتر است، حدود ۸۰ درصد از این بیماری ها در زنان رخ می دهد، بنابراین است که افزایش تعداد فضانوردان زن برای درک تأثیر فضا بر ایمنی زنان حائز اهمیت می باشد.
نقش تحقیقات در درک تفاوت های مختلف بیولوژیکی تا به امروز ۷۵ زن به فضا سفر کرده اند. با این وجود، همانطور که یکی از بررسی های پژوهشی نشان می دهد، هم اکنون، تحقیقات بنیادی در مورد سلامت زنان در فضا و پاسخ به عوامل استرس زای پرواز فضایی به اندازه کافی انجام نشده است.
در مطالعه ای که قرار بود در ماه ژانویه سال ۲۰۲۵ منتشر شود، دانشمندان واکنش عروق به شرایط ریزگرانش را بررسی کردند و یک دستگاه ابداعی جدید را توسعه دادند. این دستگاه بر پاسخ های عروقی به تغییرات نیروهای گرانشی نظارت می کند و می تواند بطور قابل توجهی تحقیقات در مورد نحوه تاثیر ریزگرانش بر عروق خونی را پیش ببرد. با این وجود، دانشمندان هشدار می دهند که محیط پرواز فضایی تقریباً بر هر سیستم فیزیولوژیکی مجزایی تاثیر متفاوتی می گذارد. آنها بر نیاز به درک تفاوت های مختلف بیولوژیکی بین فضانوردان تأکید دارند.
درک بیشتر در مورد مکانیسم های پشت تفاوت های سلامت مردان و زنان در فضا می تواند تصمیمات در مورد پروازها را هدایت کند و جنبه های منحصربه فرد فیزیولوژی فضانوردان را آشکار کند.
درک سندرم عصبی چشمی در رابطه با پرواز فضایی و سلامت چشم فضانورد سندرم عصبی چشمی در رابطه با پرواز فضایی (SANS) منحصر به انسان در فضا است و می تواند موجب تغییراتی در چشم و بینایی شود. دکتر اندرو لی (Andrew Lee)، متخصص چشم و اعصاب و رییس بخش چشم پزشکی در مؤسسه چشم بلانتون می گوید که بااینکه داده های اولیه سوگیری جنسیتی را نشان می دهد، اما این بیماری در نهایت هم مردان و هم زنان را تحت الشعاع قرار می دهد.
با عنایت به تفاوت های کلی بین بینایی مردان و زنان، تحقیقات در مورد نوسانات هورمونی در فضانوردان زن می تواند درک ما را از سلامت چشم بهبود بخشد. دکتر لی می گوید: تفاوت های هورمونی در فضانوردان مرد و زن یک حوزه جالب مورد مطالعه بوده است و ادامه تحقیقات برای ماموریت های طولانی تر آینده مهم می باشد. او افزود که سندرم خشکی چشم در رابطه با پرواز فضایی (SADES) و سایر بیماری های چشمی در رابطه با هورمون می تواند زمینه های مطالعه در آینده باشد. دکتر لی همین طور تصریح کرد که پزشکی عمومی و چشم پزشکی شخصی سازی شده هم اکنون در ارزیابی های پیش از پرواز فضانوردان استفاده می شوند. او پیشبینی می کند که پزشکی شخصی شده ژنتیکی امکان دارد روزی برای طبقه بندی میزان خطر و پروفایل های خطر برای سفرهای فضایی حیاتی باشد.
درک تفاوت های جنسیتی در سازگاری با عوامل استرس زای فضا فضانوردان در معرض فشارهای فیزیکی مانند ارتعاش، تشعشع و انزوا قرار دارند.
مطالعات نشان می دهد که تعدادی از تفاوت های جنسیتی در این مورد وجود دارد. بعنوان مثال، فضانوردان زن امکان دارد در طول سفر فضایی حالت تهوع بیشتری را تجربه کنند. مطالعه ای در سال ۲۰۲۲ نمونه های خونی از ۵۱ فضانورد (۴۰ مرد و ۱۱ زن) را که میان سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۸ بین ۴ تا ۶ ماه در ایستگاه فضایی بین المللی سپری کرده بودند، تحلیل و بررسی کرد.
نمونه های جمع آوری شده پیش از پرتاب، در طول ماموریت و بعد از بازگشت، واکنش های متابولیک متفاوتی خصوصاً در دوران بهبودی نشان دادند. بطور دقیق تر، زنان به فرصت بیشتری برای بهبودی نیاز داشتند. این مطالعه بر اختلالات متابولیسم گلوکز و اسیدهای آمینه ناشی از استرس های طولانی مدت پرواز فضایی تمرکز داشت، اما همین طور بر نیاز به داده های بیشتر و مطالعات بیشتر تصریح کرد.
شکاف علمی و داده های ناکافی دکتر ویرجینیا واترینگ (Virginia Wotring)، استاد فیزیولوژی و فارماکولوژی در محیط شدید فضا و مدیر ارشد دانشگاهی در دانشگاه فضایی بین المللی، توضیح می دهد که حضور ناکافی زنان تا حدی تاریخی است. تنها مدت کوتاهی است که آژانس های فضایی آغاز به جذب فضانوردان زن کرده اند. ایالات متحده در دهه ۱۹۸۰ آغاز به این کار کرد، اما اتحاد جماهیر شوروی، برای مدت بسیار طولانی فقط یک زن فضانورد داشت. تلاشهای اروپا جدیدتر است و از حدود یک دهه پیش شروع شده است. ازاین رو یک عقب ماندگی برای جبران وجود دارد.
او پیشبینی می کند که تعداد فضانوردان زن بازهم رو به افزایش باشد. از آنجاییکه تعداد فضانوردان زن کمتر بوده است، داده های زیست پزشکی کمتری در مورد بدن زن در فضا وجود دارد. ما به خیلی از زنان حائز شرایط برای فضانوردی نیاز داریم.
او تصریح کرد که هیچ دلیل مشخصی برای زنان شناسایی نشده است که مشارکت آنها در پروازهای فضایی را محدود کند. حرکت به سوی پزشکی شخصی سازی شده برای فضانوردان، متناسب کردن درمان و اقدامات پیشگیرانه برای هر فرد، بازهم یک حوزه فعال تحقیقاتی است.
وقتی به فضانوردان بعنوان دریافت کنندگان مراقبت های پزشکی فکر می نماییم، تعداد آنها خیلی کم است. این بدان معناست که با وجود تعداد کمی از افراد، ارائه یک برنامه درمانی بسیار شخصی برای هر فرد آسان تر است. او فکر می کند این راهی است که باید طی کرد.
پیشرفت هایی که برای پزشکی فضایی بوجود آمده است برای مراقبت های بهداشتی روی زمین نیز مفید می باشد و هر دارو، آزمایش تشخیصی یا پروتکلی که در مدار استفاده می شود، از پزشکی زمینی سرچشمه می گیرد. کووید یک نمونه از این موارد بوده است.
در شروع گسترش این بیماری، افراد به پزشک مراجعه می کردند تا از داخل بینی آنها نمونه ای بگیرد و به لابراتوار بفرستد و اعلام نتیجه آن تا چند روز طول می کشید. حالا، آزمایش های سریعی داریم که هر کسی می تواند در عرض ۱۵ دقیقه آنرا در خانه انجام دهد. این نوع آزمایش، دسترسی گسترده ای به مراقبت های بهداشتی را امکانپذیر می کند و به همین ترتیب، برای فضا نیز بسیار مفید می باشد.
کلیدی که در دست فضانوردان قرار دارد از نظر تاریخی، اکتشافات فضایی با نابرابری های جنسیتی، هم در مجموعه فضانوردان و هم در نیروی کار گسترده تر در حوزه علوم فضایی شکل گرفته است.
از آنجاییکه زنان در سفرهای فضایی کمتر حضور داشته اند، نتیجه گیری دقیق در مورد این که چگونه گرانش و سایر عوامل استرس زا بر فضانوردان زن تاثیر می گذارد، چالش برانگیز است. با این وجود، هیچ مانع بیولوژیکی که مانع از برتری زنان در ماموریت های فضایی شود، یافت نشده است که این نیز بر اهمیت وجود فرصت های برابر تأکید می کند.
برای از بین بردن این شکاف مهم علمی، به زنان بیشتری در برنامه های فضانوردی نیاز داریم. مطالعه این که چگونه فضا بر فیزیولوژی زنان تأثیر می گذارد، بر آینده اکتشافات فضایی تأثیر می گذارد و پیشرفت های پزشکی شخصی سازی شده را ممکن می کند.
فضانوردان زن نقشی حیاتی در پر کردن این شکاف ها ایفا می کنند و تضمین می کنند که درک ما از فیزیولوژی فضایی و نوآوری های مراقبت های بهداشتی در نهایت برای همه مفید خواهد بود.
منبع: bbserver.ir
مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب